Στη διάρκεια σχετικής Συνέντευξης Τύπου, ο Πρόεδρος του ΕΒΕΘ, Δημήτριος Μπακατσέλος κωδικοποίησε τα κυριότερα σημεία της νέας έρευνας που διεξήχθη μεταξύ καταναλωτών και επιχειρήσεων. Η έρευνα «Βαρόμετρο ΕΒΕΘ» διεξήχθη - με τη χρήση των ερωτηματολογίων που χρησιμοποιούνται από το ΙΟΒΕ και την Ευρωπαϊκή Ένωση - κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Σεπτεμβρίου του 2013, σε συνεργασία με την εταιρία δημοσκοπήσεων Palmos Analysis και καλύπτει τους τέσσερεις σημαντικούς τομείς της οικονομίας (βιομηχανία, λιανικό εμπόριο, κατασκευές, υπηρεσίες), καθώς και τα νοικοκυριά της Θεσσαλονίκης.
Σημειώνεται ότι η συγκεκριμένη έρευνα πραγματοποιείται δυο φορές το χρόνο, κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο των μηνών Μαρτίου και Σεπτεμβρίου σε συνολικό δείγμα 1.500 ερωτώμενων (800 επιχειρήσεων και 700 καταναλωτών).
Τα βασικά σημεία της έρευνας έχουν ως ακολούθως:
1.ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ
Οι καταναλωτές στο νομό Θεσσαλονίκης εμφανίζονται απαισιόδοξοι, καθώς ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης στο Νομό Θεσσαλονίκης διαμορφώνεται στις -50 μονάδες, σε καλύτερο, ωστόσο, επίπεδο σε σχέση με τον αντίστοιχο Εθνικό δείκτη ο οποίος διαμορφώνεται στις -72 μονάδες, ενώ ο δείκτης της Ευρωπαϊκής Ένωσης διαμορφώνεται στις -12 μονάδες, κατά το μήνα “Σεπτέμβριο 2013”. Σε σχέση με τον περασμένο “Μάρτιο 2013” παρατηρείται κακό, αλλά βελτιωμένο κλίμα μεταξύ των καταναλωτών στο Νομό Θεσσαλονίκης (-50 από -55). Εντυπωσιακό είναι το στοιχείο που αφορά στα εισοδήματα των νοικοκυριών: από το Μάρτιο του 2009 μέχρι σήμερα μειώθηκαν κατά 38,5% (από 2.525 σε 1.552 ευρώ το μήνα).
Ειδικότερα, οι καταναλωτές του Νομού Θεσσαλονίκης αναφέρουν, μεταξύ άλλων:
- Ηπιότερη επιδείνωση της οικονομικής τους κατάστασης και μικρότερη (σε σχέση με το “Μάρτιο 2013”) απαισιοδοξία για την περαιτέρω εξέλιξή της.
- Απαισιοδοξία για την εξέλιξη της ανεργίας στη χώρα, ωστόσο περαιτέρω μείωση της απαισιοδοξίας σε σχέση με το «Μάρτιο 2013», αλλά και διαφοροποίηση του κλίματος σε σχέση με τον Εθνικό δείκτη, ο οποίος παραμένει σε απόλυτα απαισιόδοξο επίπεδο, αν και βελτιωμένος.
- Σταθερή (σε σχέση με τον προηγούμενο “Μάρτιο 2013”) απροθυμία για την πραγματοποίηση σημαντικών αγορών προς το παρόν και απροθυμία για την πραγματοποίηση τέτοιων αγορών στο μέλλον.
- Εξαιρετικά χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι σε σχέση με το “Μάρτιο 2013”, παρατηρείται εκ νέου ελαφριά αύξηση του ποσοστού όσων δηλώνουν ότι αποταμιεύουν (λίγο ή πολύ) στο 11% (από το 10%), ενώ το 45% εξακολουθεί να τραβάει από τις αποταμιεύσεις ή να χρεώνεται όλο και περισσότερο (σταθερό ποσοστό σε σχέση με τον “Μάρτιο 2013”) και αντίστοιχο ποσοστό (43%) δηλώνουν ότι τα φέρνουν ίσα – ίσα με τα εισοδήματά τους (σε σχέση με το 45% τον “Μάρτιο 2013”). Είναι εμφανές ότι έχει επέλθει μια σχετική προσαρμογή της διαβίωσης των νοικοκυριών στα νέα, ακόμα πιο μειωμένα εισοδήματά τους, καθώς αφομοιώνεται σταδιακά η εσωτερική υποτίμηση της Ελληνικής οικονομίας.
- Εκτίμηση για διατήρηση των πολύ χαμηλών πωλήσεων στην αγορά αυτοκινήτου στο Νομό Θεσσαλονίκης στο επόμενο 12μηνο.
- Συνεχιζόμενη καθήλωση της αγοράς ακινήτων και της οικοδομικής δραστηριότητας γενικότερα.
2.ΕΡΕΥΝΑ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ
Σε αρνητικό επίπεδο βρίσκεται ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τη Βιομηχανία” στο Νομό Θεσσαλονίκης, παρουσιάζοντας σταθερότητα σε σχέση με τον “Μάρτιο 2013”, ενώ κινείται σε ελαφρά χαμηλότερο επίπεδο από τον Εθνικό δείκτη ο οποίος εμφανίζει βελτίωση σε σχέση με τον “Μάρτιο 2013”. Εντυπωσιακή βελτίωση (σε σχέση με τον περασμένο “Μάρτιο 2013”) παρουσιάζει η αξιολόγηση των βιομηχανιών της Θεσσαλονίκης για το εξάμηνο που πέρασε. Ωστόσο, οι αντίστοιχες εκτιμήσεις για το προσεχές εξάμηνο σχετικά με την παραγωγή παραμένουν σχετικά σταθερές αλλά για δεύτερη συνεχόμενη φορά από το “Σεπτέμβριο 2009” καταγράφεται οριακή αισιοδοξία. Επίσης, σημαντική βελτίωση του δείκτη καταγράφεται σε ότι αφορά την εξέλιξη των παραγγελιών, ενώ θετικές παραμένουν οι εκτιμήσεις σε σχέση με την εξέλιξη της εξαγωγικής δραστηριότητας στο μέλλον.
3. ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΠΑΡΟΧΗΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
Ελαφρά λιγότερο αρνητικό είναι το κλίμα που καταγράφεται στις επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών στο νομό Θεσσαλονίκης σε σχέση με τον “Μάρτιο 2013”.
Ειδικότερα, οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών του Νομού Θεσσαλονίκης αναφέρουν, μεταξύ άλλων:
- Περαιτέρω ανάσχεση της πτώσης στη ζήτηση σε σχέση με τον «Μάρτιο 2013» αλλά σταθερά κακή οικονομική κατάσταση.
- Επιδείνωση των προσδοκιών για το επόμενο εξάμηνο σε σχέση με τη ζήτηση, σταθερά ελαφρά αρνητικές προβλέψεις για την απασχόληση, αλλά και σταθερά αρνητικές προβλέψεις για την εξέλιξη των τιμών των υπηρεσιών.
4. ΕΡΕΥΝΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΛΙΑΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
Σε αρνητικό επίπεδο παραμένει ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για το Λιανικό Εμπόριο” στο Νομό Θεσσαλονίκης, αλλά σαφώς βελτιωμένος σε σχέση με τον “Μάρτιο 2013”, ενώ ο αντίστοιχος Εθνικός δείκτης εμφανίζεται λίγο βελτιωμένος με τον Ευρωπαϊκό δείκτη να εμφανίζει επίσης σαφή βελτίωση.
5. ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΩΝ
Χαμηλός και σταθερός σε σχέση με τον “Μάρτιο 2013”, είναι ο “Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών για τις Κατασκευές” στο Νομό Θεσσαλονίκης, σε επίπεδο πολύ χειρότερο του Εθνικού δείκτη –για δεύτερη φορά στην ιστορία των μετρήσεων του «Βαρόμετρου ΕΒΕΘ»–.
Έτσι, το ισοζύγιο θετικών – αρνητικών εκτιμήσεων του “Δείκτη Επιχειρηματικών Προσδοκιών Κατασκευών” βρίσκεται στις -54 μονάδες στο Νομό Θεσσαλονίκης, με -18 μονάδες σε Εθνικό και -27 μονάδες σε Ευρωπαϊκό επίπεδο. Λιγότερο αρνητική εμφανίζεται η εξέλιξη της κατασκευαστικής δραστηριότητας κατά το τελευταίο 6άμηνο σε σχέση με τον “Μάρτιο 2013”.
Οι ad hoc ερωτήσεις
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα ευρήματα της έρευνας του ΕΒΕΘ για τις απόψεις των καταναλωτών σχετικά με τη μείωση των δαπανών τους καθώς και αυτές των επιχειρηματιών για την εισφοροδιαφυγή, την ανασφάλιστη εργασία, τη ρευστότητα κλπ.
Ειδικότερα, για την πρόσφατη μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση το 49% των καταναλωτών κρίνει το μέτρο «θετικά» και «μάλλον θετικά», ωστόσο το 63% δεν έχει δει μείωση στις τιμές. Με βάση την προσωπική τους εμπειρία οι καταναλωτές επισήμαναν ότι μόλις ένα 18,5% των καταστημάτων εστίασης μείωσε τις τιμές λόγω της μείωσης του ΦΠΑ.
Επίσης οι καταναλωτικές συνήθειες για το 86% των καταναλωτών φαίνεται πως έχουν επηρεαστεί «πολύ» και «αρκετά» εξαιτίας των φορολογικών υποχρεώσεων με την ένδυση –υπόδηση, την ψυχαγωγία αλλά και τη διατροφή να φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις στον κατάλογο με τις περικοπές των καταναλωτικών δαπανών.
Στην έρευνα της βιομηχανίας, η πλειοψηφία των επιχειρήσεων που ρωτήθηκαν (69%) θεωρεί πολύ αυστηρό αλλά δίκαιο το νέο πρόστιμο των 10.500 ευρώ για κάθε ανασφάλιστο εργαζόμενο που απασχολεί μια επιχείρηση, ενώ το το 54% θεωρεί πως η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών θα είναι το πιο αποτελεσματικό μέτρο στην αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής. Για το ίδιο θέμα, το 40% «δείχνει» ως κατάλληλο μέτρο την εντατικοποίηση των ελέγχων. Οσον αφορά τη χρηματοδότηση από τις τράπεζες το 46% των επιχειρήσεων της βιομηχανίας διαπιστώνει επιδείνωση των όρων, ενώ το 58% κρίνει ως «θετικά αλλά όχι επαρκή» τα νέα προγράμματα του ΕΣΠΑ για την ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων. Στο ίδιο μήκος κύματος σε κάποια από τα παραπάνω ζητήματα αλλά και με διαφοροποιήσεις στα υπόλοιπα κινούνται οι απόψεις των επιχειρήσεων στους κλάδους του εμπορίου, των υπηρεσιών και των κατασκευών.
Μικτές τάσεις ανάλογα με τον κλάδο δραστηριότητας παρατηρούνται σε σχέση με τις απόψεις των επιχειρήσεων για το θέμα της αλλαγής των επαγγελματικών μισθώσεων (από 12 σε 6 χρόνια). Έτσι, θετικά αντιμετωπίζουν το μέτρο οι βιομηχανίες (30% έναντι 20% που το αντιμετωπίζουν αρνητικά), οι εμπορικές επιχειρήσεις (26% έναντι 19% που το αντιμετωπίζουν αρνητικά) και οι κατασκευαστικές (21% έναντι 14% που το αντιμετωπίζουν αρνητικά). Στον αντίποδα, οι υπηρεσίες αντιμετωπίζουν το μέτρο αρνητικά (29% έναντι 20% που το αντιμετωπίζουν θετικά).
Οι παρουσιάσεις των ερευνών «10ο Βαρόμετρο ΕΒΕΘ» επισυνάπτονται.